Czarny Rycerz

Przede wszystkim – nie możesz ominąć Parku Zdrojowego. Miejsce, w którym dziś mieszkańcy znajdują wytchnienie każdego dnia, kiedyś było centrum uzdrowiska. Do dziś, dzięki licznie zachowanym zabytkom czuć tutaj czar dawnego kurortu. W budynkach dawnego uzdrowiska mieszczą się instytucje kulturalne i lokale, dzięki którym Park tętni życiem. Biblioteka, Galeria Historii Miasta, kawiarenka letnia, Dom Zdrojowy.

W Jastrzębiu wszystkie drogi prowadzą do Parku Zdrojowego. A na pewno powinny – to jest bowiem to miejsce, które mieszkańcy najbardziej lubią i najchętniej odwiedzają. To jednocześnie przestrzeń, w której pozostaje żywa pamięć o uzdrowiskowej historii miasta. Ten położony w dzielnicy Zdrój 18 hektarowy park jest prawdziwą dumą Jastrzębia-Zdroju. To właśnie tutaj znajduje się najwięcej jastrzębskich zabytków, odbywa się najwięcej wydarzeń kulturalnych i… rodzinnych spacerów.

Od samego początku Park Zdrojowy dzielił się na dwie części – górną, urządzoną na wzór ogrodu, i dolną, nazwaną Doliną Mikołaja, o bujnej roślinności, z licznymi ścieżkami, które prowadzą między stokami jaru. To tam możemy zauważyć urokliwe fińskie mostki, na których zakochani przypinają kłódki na znak swojej miłości. Szczególnie dolna część parku zachwyca bogatą roślinnością – część roślin sprowadzona jest nawet z Ameryki Północnej (np. daglezja zielona) i Azji (miłorząb japoński).

W górnej części parku znajdziemy liczne zabytki z czasów uzdrowiska. Najbardziej okazałym jest Dom Zdrojowy, który jest wizytówką miasta i parku. Wraz z Galerią Historii Miasta (Łazienki II) i muszlą koncertową wyznacza on granice niedawno odnowionego placu z fontanną. Dom Zdrojowy jest dziś instytucją kulturalną, miejscem wydarzeń, warsztatów, koncertów. Poza tym w parku znajduje się filia biblioteki (zabytkowa Masnówka), odnawiane właśnie Łazienki III, plac zabaw oraz zabytkowa Pijalnia Wód.

Spacer w tym miejscu jest przyjemnym doświadczeniem o każdej porze roku i porze dnia.

Adres: ul. Witczaka, 44-335 Jastrzębie-Zdrój

Każdy, kto trafi do Jastrzębia musi dotrzeć na ulicę 1 Maja – i tam właśnie polecamy udać się w pierwszej kolejności. To przede wszystkim adres wielu jastrzębskich zabytków i droga do uwielbianego przez mieszkańców i przyjezdnych Parku Zdrojowego. Można śmiało przyznać, że to najbardziej spacerowa ulica miasta, wypełniona kawiarniami i restauracjami. Musicie zobaczyć ją i za dnia, i wieczorem, kiedy pięknie oświetlona tworzy romantyczną atmosferę idealną na spacer we dwoje.

Spacerując ulicą 1 Maja zobaczycie kilka zabytkowych budynków – miniemy Dom św. Jacka, w którego piwnicy mieści się dziś pizzeria Naro, budynek byłego Hotelu Hohenzollern (stojący vis a vis wejścia do Parku) oraz Willę Łucję, dziś siedzibę PCK. Tuż za zabytkowym Kościołem Najświętszego Serca Pana Jezusa (kiedyś mieścił się tu Zakład Marii – siedziba sanatorium dla dzieci) czeka na Was główna aleja Parku Zdrojowego, który jest absolutnym must see naszego miasta.

Jeśli zamiast skręcić do parku zdecydujecie się spacerować dalej ulicą zobaczycie też Betanię III – dziś okazały hotel Dąbrówka wraz z elegancką restauracją Parkową oraz stojący kilkadziesiąt metrów dalej budynek niegdysiejszego Sanatorium Spółki Brackiej, w której dziś mieści się między innymi Galeria Dzwonków.

Krótka historia ulicy:

Dzieje ulicy są co najmniej tak stare, jak historia uzdrowiska. Istnieją przypuszczenia, że korzystano z niej jeszcze w latach 50-tych XIX wieku, jednak sposób poprowadzenia drogi sugeruje, że została wytyczona nieco później – jako starannie zaplanowana oś powstającego uzdrowiska. Jej historia łączy się też z historią miłosną: w 1861 roku hrabia Felix von Königsdorff, założyciel uzdrowiska, został ojcem. Główna arteria uzdrowiska została w tym czasie nazwana imieniem jego żony – Paulastrasse.

Początkowo był to szeroki, otoczony zielenią deptak a zabudowania powstawały jedynie po jego południowej stronie. Z czasem stał się miejscem w którym utworzyła się baza hotelowa dla gości uzdrowiska. W latach 80-tych XIX wieku powstał przy niej zakład Betania orz Zakład Marii. Jej znaczenie stale rosło.

W okresie międzywojennym droga nosiła nazwę ulicy Mikołaja, a tuż po drugiej wojnie światowej – ulicy Korfantego. Jej aktualna nazwa powstała w latach 50-tych.

Edyta Geppert, Krystyna Janda, Irena Jarocka… choć czas dancingów w stylu lat dwudziestych minął bezpowrotnie, na deskach Domu Zdrojowego wciąż występują gwiazdy. Dziś jako obiekt Miejskiego Ośrodka Kultury Dom Zdrojowy jest sercem wielu imprez kulturalnych, koncertów, prelekcji i warsztatów. Działają tu różne stowarzyszenia, sekcje artystyczne i pracownie. Przede wszystkim zaś jest wizytówką Parku Zdrojowego, a dla wielu – wizytówką miasta.

Historia

Choć początkowo był obiektem uzdrowiskowym i mieszkalnym szybko stał się centrum życia towarzyskiego i zabawy dla kuracjuszy. Dla umilenia pobytu powstała tu sala taneczna, pokój gier, salon bilardowy, czytelnia i buduar dla dam. Nazwa „Kasyno” przylgnęła do Domu Zdrojowego w dwudziestoleciu międzywojennym. To właśnie wtedy pojawiła się tu ruletka, która spowodowała niemałe zainteresowanie i ferment wśród kuracjuszy. W tym czasie powstała tu większa sala na której odbywały się dancingi i pokój brydżowy.

Był jednym z pierwszych obiektów jastrzębskiego uzdrowiska. Powstał w 1862 roku. Swoim stylem reprezentował modny wówczas styl szwajcarski, inaczej alpejski lub uzdrowiskowy.

W czasie II wojny światowej Dom Zdrojowy objął zarząd niemiecki, zaś po wojnie stał się on własnością państwa. Wtedy również był centrum życia towarzyskiego jako siedziba ośrodka kultury, jadłodajni i kawiarni. Z czasem coraz częściej bywalcami Domu byli młodzi budowniczy kopalń, a coraz rzadziej kuracjusze. W ostatnim remoncie budynkowi przywrócono jego historyczny wygląd.

Jest zabytkiem od 1993 roku.

Spacerując alejkami Parku Zdrojowego nie sposób przeoczyć Pijalni Wód. Ten charakterystyczny, uroczy obiekt jest jednym z najbardziej rozpoznawalnym spośród wszystkich zdrojowych zabytków. Zapewne wpływ na to ma nietypowy, ośmioboczny kształt i namiotowy dach nawiązujący do chińskiej pagody. To właśnie tu w czasach uzdrowiska funkcjonował pawilon muzyczny i pijalnia wód w jednym. Dziś mieści się tu kawiarnia Central Park, i choć nie serwuje już leczniczej „Jastrzębianki” jest chętnie odwiedzany przez mieszkańców, którzy po kilku latach przerw doczekali się tu lokalu na miarę Pijalni. Już nie kuracjusze, ale jastrzębianie i turyści mogą tu posłuchać muzyki na żywo, zjeść pyszne lody, wypić kawę czy piwo lub drinki w miejscu przypominającym o czasach uzdrowiska.

Historia

Charakterystyczny budynek Pijalni Wód był jednym z pierwszych jakie istniały w czasie pierwszego sezonu leczniczego jastrzębskiego uzdrowiska – wybudowano go w 1861 roku. W XIX wieku budynek wyglądał nieco inaczej – ażurowy pawilon stojący na murowanym cokole był miejscem, w którym orkiestra występowała dwa razy dziennie, na dolnym poziomie serwowano kuracjuszom leczniczą wodę „Jastrzębiankę”.

Obiekt był kilkakrotnie remontowany – dwuspadowy dach zmieniono na namiotowy z charakterystyczną wieżyczką, przypominający nieco chińskie pagody, ażurowy drewniany pawilon zmieniono w oszklony, ośmioboczny. Pijalnia została znacznie zniszczona w czasie II wojny światowej. Ostatnie zmiany w jej wyglądzie przypadły na lata 2011-2012 kiedy została zrekonstruowana i dostosowana pod cele gastronomiczne.

Co zachowało się do dziś? Przede wszystkim symetryczne ukształtowanie terenu ze skarpami, schodami, stolarką okienną i ladą. Od 1993 roku Pijalnia oficjalnie jest zabytkiem. Rok później została przejęta przez miasto i przeznaczona na letnią kawiarenkę.